حاتم بخشی بانک ها از جیب ملت!
تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۴۱۴۳۰
برای پیشگیری از بی عدالتی در اعطای تسهیلات بانکی یا باید قوانینی توسط دولت تحت عنوان مصوبه دولت تصویب شود یا باید تجدید نظرهای دیگری انجام شود که جلوی تسهیلات غیرمعمول به کارمندان بانک گرفته شود.
همانطور که اشاره کردم برای بخش خصوص نمیتوان به راحتی ورود کرد، مگر این که شورای هماهنگی بانکها بتواند نظام پرداخت بانکهای دولتی را تا حدی به بانکهای خصوصی نیز ابلاغ کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
طی سالهای گذشته موضوع اعطای وامهای پر تعداد به کارمندان بانک، بارها و بارها مورد توجه قرار گرفته است. این موضوع بیش از هر گروهی، افرادی را آزار میدهد که برای دریافت وامهای خرد از جمله وام ازدواج از هفت خان رستم رد میشوند و گاهی مدتها در انتظارند.
کار تا به جایی بالا گرفته است که علیرضا سلیمی، عضو هیات رئیسه مجلس روز چهارشنبه گفت: «بانک مرکزی آمار تسهیلات بانکی به کارکنانش را باید منتشر کند، گاهی مردم برای دریافت تسهیلات ۵ تا ۱۰ میلیونی قرضالحسنه با مشکلات بسیاری مواجه میشوند، اما وامهایی با مبلغ حدود ۱۶۴ هزار میلیارد تومان به راحتی به کارمندان بانکها تعلق گرفته است.»
محسن دهنوی، نماینده تهران و عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در روزهای گذشته با انتشار توئیتی نوشت: «بانکهای خصوصی و دولتی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۴۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات به کارکنان خود پرداخت کردهاند. بانک صادرات با ۲۸ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان، بانک تجارت با ۱۷ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان و بانک ملت با ۱۴ هزار و ۹۰۰ هزار میلیارد تومان بیشترین میزان وام به پرسنل خودشان را داشتهاند. کاش به جوانان و مستاجران هم همینجوری حاتمبخشی میکردند.»
طبق مصوبه شورای پول و اعتبار از ۷ سال قبل اعطای وام به کارکنان و کارمندان بانکها از محل حسابهای قرض الحسنه ممنوع شده است، اما ظاهرا نظارتها کافی نیست.
اگر چه مجموع این شرایط منجر به واکنش سید ابراهیم رئیسی، در خصوص اصلاح ضوابط شده است، اما پرسشهایی از جمله چگونگی تصمیم گیری در نظام اعطای تسهیلات بانکی و شفافیت روند تخصیص منابع مالی در جهت وام دهی به کارمندان بانک وجود دارد. فرارو در راستای بررسی همین موضوعات با وحید شقاقی، اقتصاددان و مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی گفتگو کرده است:
گسترش تبعیض و نارضایتی
وحید شقاقی استاد دانشگاه درباره اهمیت تفاوت در روند اعطای وام بانکهای خصوصی، دولتی و خصولتی گفت: «باید بین بانکهای خصوصی، دولتی و خصولتی تفکیک قائل شویم، بانکهای دولتی در حیطه قوانین اداری و نظام پرداخت دولت قلمداد میشوند. یعنی افرادی که به استخدام یک سیستم بانکی دولتی در میآیند، در واقع در استخدام دولت هستند. باید یک نظام پرداخت یکسان در همه بخشهای دولت حاکم باشد و این صحیح نیست که در بخشهای مختلف دولت نظام پاداش و پرداخت متفاوتی داشته باشیم. دلیل هم مشخص است: وقتی فردی به استخدام دولت در میآید، باید در نظام پرداخت دولت تعریف شود. جایگاه کارمندان دولت مشخص است و کارمند نظام بانکی نباید تفاوتی با دیگر کارمندان دولت داشته باشد. قاعدتا اگر پاداش و تسهیلاتی غیر متعارف و غیر از آن چه در دولت تعریف شده به این افراد اختصاص داده شود، تبعیض محسوب میشود.»
وی افزود: «این تبعیضها دردسر ساز است. وقتی یک کارمند دولت، تسهیلات خود را با یک کارمند بانک مقایسه کند، قطعا حس تبعیض و اجحاف را تجربه میکند. هم اکنون هم شاهدیم که بسیاری از افراد به دنبال آشنا بازی یا رانت هستند که به استخدام شبکه بانکی در بیایند تا از شرایط مطلوب کار در سیستم بانکی بهرهمند شوند.»
این اقتصاددان در خصوص بانکهای خصولتی و خصوصی گفت: «درباره بانکهای خصولتی نیز گرچه دولتی نیستند، اما مدیریت این بانکها با دولت است. اکثریت هیئت مدیره این بانکها نیز توسط دولتها تعیین میشود؛ بنابراین در چنین بانکهایی نیز باید نظام پرداخت دولتی حاکم باشد. در کنار این دو دسته، ما بانکهایی خصوصی هم داریم که به معنای واقعی خصوصی هستند. بانکهای خصوصی میتوانند از منابع خود، به هر شکلی که صلاح می بیند، هزینه کنند و نمیتوان به بانک خصوصی ابلاغ کرد که تسهیلات پرداخت نکند؛ بنابراین مسئله را میتوان از سه زاویه مدیریت بانکهای خصوصی، خصولتی و دولتی نگاه کرد. نمونه بانکهای دولتی بانکهای سپه، ملی و توسعه صادرات، نمونه بانکهای خصولتی، ملت و صادرات و نمونه بانکهای خصوصی اقتصاد نوین، ایران زمین و پاسارگاد است.»
وی درباره روشهای پیشگیری از روند اعطای وامهای بی رویه گفت: «برای پیشگیری از بی عدالتی در اعطای تسهیلات بانکی یا باید قوانینی توسط دولت تحت عنوان مصوبه دولت تصویب شود یا باید تجدید نظرهای دیگری انجام شود که جلوی تسهیلات غیرمعمول به کارمندان بانک گرفته شود. همانطور که اشاره کردم برای بخش خصوص نمیتوان به راحتی ورود کرد، مگر این که شورای هماهنگی بانکها بتواند نظام پرداخت بانکهای دولتی را تا حدی به بانکهای خصوصی نیز ابلاغ کند. اما ساز و کار بانک خصوصی به این شکل است که در جلسه هیئت مدیره، مدیران بانک تشخیص میدهند که بر اساس بهبود سودآوری بانک یا ارتقای سطح شرایط بانک، لازم است به کارمندان یا بخشی از کارمندان، امتیازات ویژه بدهند.»
ضعف سیستم نظارتی ریشه همه مشکلات است
دانشمند درباره علل اعطای وام و تسهیلات بیش از حد به کارمندان بانکها گفت: «اعطای تسهیلات بانکی به کارمندان بانکها از قدیم الایام و پیش از انقلاب، وجود داشته. برای مثال وام مسکن کم بهره، وامهای ضروری و امثالهم به کارمندان داده میشد که از امتیازات کار برای افرادی بود که در سیستم بانکی کار میکنند. در حال حاضر نیز روند اعطای وام به کارمندان ادامه دارد. اما بانکها نباید این وامها را جزو تسهیلات و بودجه تسهیلاتی در نظر بگیرند. بلکه این وامها باید به شکل مستقل از بودجه تسهیلاتی حساب شود. در این جا نقش سیستم نظارت بانک مرکزی است که پررنگ میشود.»
وی افزود: «سیستم نظارتی باید دائم رصد کند و ببیند این تسهیلات به چه افرادی و چگونه اعطا میشود. باید بررسی شود آیا تسهیلات، جزو تحصیلات مقرر بوده یا خیر و منبع تامین این تسهیلات از کجا بوده. همه اینها از وظایف بانک مرکزی است. طبیعیست که بانکهای مختلف مایلند با ارائه تسهیلات، کارمندان خود را راضی نگه دارند، اما این تسهیلات باید حد و حدود داشته باشد. بانک مرکزی در کنترل شرایط، کار خود را به درستی انجام نداده است. یکی از ارکان بانک مرکزی، اداره نظارت بر بانکها است.»
این اقتصاددان در خصوص لزوم نظارت بر عملکرد بانکها در حوزه تخصیص وام تاکید کرد: «اگر بانک ها، تسهیلات به کارمندان خود را از سایر منابع خود بدهند ایرادی ندارد. اما اگر بعد از اعطای وام به کارمندان خود بودجهای نداشته باشند که صرف تسهیلات تکلیفی خود کنند و در اعطای وامها و تسهیلات بخش ازدواج، بازرگانی و ... با مشکل مواجه شوند، بانکها مقصرند و در همین بخش نقش سازمانهای نظارتی پررنگ میشود. بانکها موظند هفتهای یکبار وضعیت نقدینگی خود را گزارش کنند و این آمار نیز توسط بانک مرکزی به اداره نظارت بر بانکها ارسال میشود. قانونا اداره نظارت بر بانکها است که باید همه این موارد را رصد کند و اگر این سازمان انحرافی میبیند، مورد پیگیری قرار دهد. وظیفه نظارت بر سامانه کدال نیز بر عهده سازمان نظارت بر بانکها است. این سازمان به شکل قانونی حق نظارت و پرسشگری را دارد. ما قوانین نظارتی خوبی داریم، اما نوع نظارت ضعف دارد.»
منبع: فرارو
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: تسهیلات بانکی کارمندان بانک نظام بانکی بانک ها اعطای تسهیلات بانکی کارمندان بانک کارمندان بانک ها نظارت بر بانک ها بانک های خصوصی بانک های دولتی میلیارد تومان نظام پرداخت بانک مرکزی اعطای وام وام ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۴۱۴۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بانک ها با تسهیلات مسکن چه میکنند؟
به گزارش قدس آنلاین، آمار مربوط به سهم تسهیلات پرداختی به مردم برای ساخت مسکن در نهضت ملی مسکن تا ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ منتشر شده است که نشان از انحراف بالای شبکه بانکی در ضعف نظارت و رگولاتوری بانک مرکزی دارد. تازهترین آمار از عملکرد نظام بانکی در طرح نهضت ملی مسکن نشان میدهد؛ همچنان ۱۸ بانک تا ۳۱ فروردین سال جاری یک ریال هم به این طرح تسهیلات پرداخت نکردهاند.
یکی از جنبههای کلیدی افزایش تولید مسکن، در دسترس بودن تسهیلات بانکی برای تأمین مالی پروژههای ساخت مسکن است. با حل شدن معضل تسهیلات بانکی و اعطای تسهیلات به مردم برای ساخت مسکن؛ نخست، برای تحقق مشارکت مردم در جهش تولید مسکن حرکت و دوم، برای رفع مهمترین دغدغه مردم یعنی دسترسی به مسکن اقدام خواهیم کرد. از همه مهمتر اینکه در شرایط رکودی فعلی اقتصاد کشور، از محل ساخت مسکن به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی کشور، بیش از ۱۳۰ رشته فعالیت مرتبط با ساخت مسکن نیز به رونق خواهند رسید.
در خصوص ضرورت پرداخت تسهیلات بانکی به بخش مردمی اقتصاد برای ساخت مسکن و اصلاح رگولاتوری بانک مرکزی، در این زمینه با دو تن از نمایندگان مجلس آقایان آرا شاوردیان؛ عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی و محمدحسن آصفری؛ نماینده مردم اراک در مجلس به گفتوگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
بانکها تسهیلات را بهجای مردم به زیرمجموعههای خود دادند
آرا شاوردیان، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با قدس در مورد واگذاری زمین و ارائه تسهیلات به مردم برای ساخت مسکن، گفت: در دو سه سال گذشته تسهیلاتی که باید بانکها در اختیار مردم و انبوهسازان برای ساخت مسکن قرار میدادند، ندادهاند و بیشترین تخلف در بخش بانکهای خصوصی بوده که موجب شده است سهم اعطای تسهیلات ساخت مسکن به مردم بسیار پایین باشد. بانک دولتی مسکن تنها بانکی بوده که خوب عمل کرده و حدود ۲۰درصد به تعهداتش در حوزه واگذاری تسهیلات ساخت مسکن عمل کرده است. بانکهای دیگر بهجز اینکه دلالی و در حوزههای مختلف سرمایهگذاری کردند و یا به کارکنان و زیرمجموعههای خود وام دادند، کار دیگری انجام ندادند.
این عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: امیدوارم امسال بانکها به این تکالیف عمل کنند تا موانع سرراه مردم برای ساخت مسکن رفع شود. بر اساس مصوباتی که در مجلس، کمیسیون عمران و توافقات وزارتخانههای راهوشهرسازی و اقتصاد اتفاق افتاد قرار بود بانکها این تسهیلات را بهجای اینکه در حوزههای دیگر ببرند باید برای ساخت مسکن در اختیار مردم و انبوهسازان قرار میدادند که از این قانون تخطی کردند.
شاوردیان با اشاره به ضرورت عرضه زمین بیشتر به مردم توسط وزارت راهوشهرسازی گفت: قرار بود دستگاههای دولتی زمینهای مازاد خود را در اختیار وزارت راهوشهرسازی قرار دهند تا این وزارتخانه زمین مورد نیاز را در اختیار مردم قرار دهد که این مأموریت قانونی هم در حد مطلوب اتفاق نیفتاده است.
این عضو کمیسیون عمران مجلس بیان کرد: اگر میخواهیم امسال که سال جهش تولید و مشارکت مردم است در تولید مسکن شاهد جهش باشیم باید مجلس و کمیسیون عمران نظارت بر اجرای این قانون را بیشتر کنند و همه دستگاههای اجرایی نیز زمینه را فراهم کنند تا زمین مورد نیاز در اختیار مردم قرار گیرد و موانع در این زمینه برداشته شود.
تخلف نظام بانکی در غیاب ناظر
محمدحسن آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی هم در گفتوگو با قدس در مورد دادن زمین و تسهیلات به مردم برای مشارکت در بحث ساخت مسکن گفت: این اتفاقی که در انبوهسازی در حوزه مسکن اتفاق میافتد هم هزینههای مسکن را بالا برده و هم موجب کُند شدن ساخت پروژههای مسکن ملی شده است.
این عضو کمیسیون امور داخلی و شوراهای مجلس با اشاره به ضرورت عرضه زمین به مردم توسط دولت در کنار تسهیل پرداخت تسهیلات بانکی به مردم توسط شبکه بانکی اظهار کرد: با توجه به مصوبه مجلس در بحث زمین رایگان و تسهیلات مسکن باید بانکها به دولت کمک کنند تا پروژه مسکن ملی اجرایی شود. در برخی استانها این پروژه پیشرفتی نداشته است و بانکها به تکالیفشان عمل نکردهاند. مجلس باید به وظایف نظارتیاش عمل کند تا هم زمین به صورت رایگان در شهرها و روستاها در اختیار مردم قرار گیرد و هم بانکها تسهیلات لازم را بپردازند.
آصفری بیان کرد: باید مشخص شود نقدینگی که امروز در اختیار بانکهاست کجا هزینه و صرف چه کارهای میشود، این نقدینگی باید در حوزه مسکن، تولید و درمان هزینه شود ولی متأسفانه به دلیل ضعف دستگاههای نظارتی این پول در عرصه سوداگری هزینه میشود.
این عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها خاطرنشان کرد: نظارت جدی بر وظایف دستگاههای متولی اجرای نهضت ملی مسکن باید از سوی مجلس و نهادهای نظارتی انجام شود. دولت باید موانع سرراه مشارکت مردم را بردارد که آنها بدون دغدغه در حوزه مسکن ورود کنند.
گفتنی است افزایش دسترسی به تسهیلات بانکی برای ساخت مسکن میتواند به تحریک رشد اقتصادی، ایجاد شغل و بهبود شرایط کلی زندگی برای جمعیت کمک کند. علاوه بر این، بخش مسکن این ظرفیت را دارد که به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی در ایران عمل کند. با افزایش عرضه زمین و اعطای تسهیلات ساخت مسکن، دولت نهتنها میتواند کمبود مسکن را برطرف کند، بلکه موجب رشد صنعت ساختمان و بخشهای مرتبط با آن میشود.
زهرا طوسی